Innovatiedrang, ondernemerschap en ook een tikkeltje idealisme. De finalisten van de Gouden Noot hebben het allemaal in zich. Met hun innovaties blijken ze echter bovenal in staat om nieuwe markten aan te boren en de mogelijkheden van verpakkingen te vergroten. De Gouden Noot wordt op het NVC Verpakkingsinnovatie Diner op 30 september tijdens Macropak 2014 uitgereikt.
Toen Teun van der Laan van Rollor op reis in China van achter zijn bord met sushi’s naar zijn pakzak keek, beleefde de Nederlandse uitvinder zijn Eureka-moment. Dat heeft tot de introductie van de Rollor Express geleid, genomineerd voor de Gouden Noot. Teun ergert zich al lang aan de verkreukte pakken op reis. “De sushirol inspireerde me. Ik zag opeens dat iets kreukt als het een hoek maakt en er druk op komt.” Thuis is hij aan de slag gegaan met het idee om pakken zodanig op te rollen dat ze niet meer kreuken. Toen dat bleek te werken, is hij een jaar lang in een antikraakpand gaan wonen om geld te sparen en heeft hij al zijn spaargeld opgepakt om te investeren in een echte ontwerper voor de Rollor. Inmiddels heeft hij samen met een compagnon Rollology Technology opgericht, maakt hij naast de Rollor Expres een Rollor Premium én heeft hij voor het idee wereldwijd patent aangevraagd. “Ik geloof in delen, maar wel tegen een eerlijke vergoeding.” Over licenties en het delen van expertise valt met Teun altijd te praten.
Plastic afvalberg hergebruiken
Bij Michel ten Bok van MEPPP komt de inspiratie voor de plastic pool pallet, een andere nominatie voor de Gouden Noot, ten dele voort uit idealisme. De berg afvalplastic die jaarlijks wordt verbrand, is hem al langer een doorn in het oog. “Ik wil de wereld graag een beetje mooier en schoner achterlaten dan ik ‘m gekregen heb.” Maar ook de praktische problemen die aan de pallets kleven, zijn mede een reden geweest voor deze innovatie. Vocht, bacterie- en schimmelgroei, splinters, spijkers enzovoort, allemaal problemen die bij de huidige houten pallets haast onvermijdelijk zijn. Totdat je kunststof als materiaal gebruikt. Alleen: dat was tot voor kort te duur en technisch lastig.
“Wij zijn er in geslaagd om technisch en economisch een kunststof pool pallet te maken die zeker voor de FastMoving ConsumerGoods industrie & foodindustrie en plekken met een hoge mate van automatisering, een aantrekkelijk alternatief is”, zegt Michel. Door de matrijs aan te passen én een additief te gebruiken, kan hij de verschillen in dichtheid van het kunststof recyclaat opvangen en verandert hij daarmee plasticafval in een waardevolle grondstof. En de kunststof pallet is ongevoelig voor vocht en bacteriegroei, is ergonomisch beter hanteerbaar en je kunt gemakkelijk RFID-chips in de pallet integreren voor track and trace toepassingen. Door de grote beschikbaarheid van kunststofafval als goedkope grondstof is er nu een economisch alternatief voor de houten palletpools. Door het MEPPP plastic pallet ontwerp kunnen beide pallets naast en door elkaar worden ingezet in de keten, Michel ten Bok verwacht hierdoor een snelle retailacceptatie.
Houdbaarheid én milieu
Innovatie vindt ook plaats in retailverpakkingen die de consument doorgaans na gebruik achteloos weggooit. Dampack International sleept de finaleplek bij de Gouden Noot in de wacht met de BeeMagicTray voor MAP (Modified Atmosphere Packaging): een alternatief voor traditionele absorbers voor bijvoorbeeld vleesverpakkingen. “De BeeMagicTray is een enorme winst voor het milieu”, zegt Theo Klabbers van Dampack International. De BeeMagicTray is opgebouwd uit mono materiaal (zowel de tray als de geperforeerde film) en daarom 100% en makkelijk recycleerbaar. Bij de huidige tray met absorber moeten beide gescheiden worden. Ook de kwaliteit van het verpakte product gaat er op vooruit.
“Door de perforatie in de draagfilm kan het gasmengsel optimaal rondom het verpakte product circuleren, waardoor de kwaliteit langer bewaard blijft.” Nog een voordeel is dat het nieuwe product voldoet aan de richtlijnen van de Europese voedselveiligheid autoriteit (European Food Safety Authority). De huidige gebruikte absorbers bestaan uit meerdere lagen en zijn gevuld met cellulose en polyestervezels. Doordat deze absorbers versneden worden, hebben ze een open structuur en kunnen er vezels achterblijven op het verpakte product. Bij BeeMagicTray is dit totaal niet het geval.
Out of the box durven denken
De Rollor Express, de BeeMagic Tray en de MEPPP Plastic PoolPallet zijn drie van de tien finalisten voor de Gouden Noot. Alle tien zijn ze van 30 september tot en met 3 oktober te zijn naast de stand van het Nederlandse Verpakkingscentrum op Macropak 2014 in de Jaarbeurs in Utrecht. De nominaties tonen aan dat er nog volop geïnnoveerd wordt in de Nederlandse verpakkingsindustrie. Daarvoor moet je vooral out of the box durven denken, vindt Teun van der Laan. “Dan komen er oplossingen waar je niet aan denkt als je in de branche zelf zit.” Daarna moet je lef en doorzettingsvermogen hebben om je idee om te zetten in een product. Teun heeft alles in de Roller geïnvesteerd. Heeft er een jaar lang elke vrije minuut aan gewerkt. “Natuurlijk waren er wel eens momenten waarop ik dacht: waar ben ik mee bezig. Maar als je enthousiaste reacties van anderen krijgt, motiveren die.”
Dampack International werkt al sinds 2010 aan de BeeMagicTray. In 2011 is het concept aangemeld voor een Europees patent. “We hebben vooral veel aandacht besteed aan de vorm van de capillaire om een zo groot mogelijk opslagvolume te krijgen en toch een vlakke bodem voor het etiketteren”, schetst Theo Klabbers een van de uitdagingen van dit innovatieproces. De mono geperforeerde film boven de capillaire honingraat structuurbodem biedt de uitkomst die hij zocht. En Michel ten Bok heeft vooral de nodige energie moeten steken in het aanpassen van het spuitgietproces, zodat hij met de matrijs de wisselende kwaliteit grondstoffen – inherent aan gerecycled plastic – kan opvangen. Hij heeft er zelfs een speciale mobiele spuitgietunit voor laten ontwikkelen.
Innovatie vermarkten
Innoveren is één, een innovatie vermarkten is iets anders. De drie genomineerden voor de Gouden Noot merken allereerst op dat de nominaties voor de prestigieuze verpakkingsprijs een geweldige opsteker voor ze is. “Dit is een belangrijke stap. We kunnen het nu onder de aandacht brengen van veel mensen die wellicht getriggerd worden door ons palletconcept”, aldus Michel ten Bok. Want ondanks dat de palletmarkt gigagroot is – in West-Europa is voor elke inwoner 1,1 pallet nodig, in de VS 10,3 – en veel houten pallets eenmalig worden gebruikt, moet hij potentiële klanten zien te overtuigen van de voordelen.
“Distributiecentra en veilingen hebben na twee jaar versleten epoxybetonvloeren door de houten pallets. Een houten pallet weegt na een week buiten al gauw 10 kilo meer door het vocht dat er in gaat zitten. Dat wil je eigenlijk allemaal niet in je productieruimte in de voedingsindustrie. Daar moeten we de mensen nu van overtuigen”, zegt Ten Bok over de uitdaging waar hij nu voor staat. De kostprijs mag geen probleem zijn: de plastic pool pallet kost weliswaar nu nog maar twee keer zoveel als een houten, de levensduur is eveneens het dubbele en na 7 jaar is de restwaarde nog 35 procent. “Dat scheelt in de businesscase.” De houten pallet is echter diep geworteld in de industrie. “Een potentiële klant heeft ons zelfs gevraagd of we de pallet beige kunnen maken”, zegt hij lachend. Geen probleem, als de aantallen maar groot genoeg zijn. “Je hebt een gek nodig die dit oppakt. Dat hebben wij gedaan. Ik ben overtuigd dat dit de potentie heeft iets heel groots te worden.”
Met branche-experts vermarkten
Dat gelooft ook Teun van de Laan voor zijn Rollor-producten. Hij heeft doelbewust een compagnon gezocht met ervaring in de verpakkingswereld en met het in de markt zetten van een nieuw product. Samen willen ze de wereld veroveren met de heel nieuwe manier van kleding transporteren. De klant van de kledingwebshop moet thuis de retailbeleving krijgen als hij het kledingstuk uit de verpakking haalt en niet tegen een verfrommeld pak aankijken. De winkelier kan met de Rollor express zijn branding versterken. En de reiziger hoeft zich niet langer te ergeren aan kreukels in zijn pak.
“Door een compagnon te zoeken die ervaring heeft met het in de markt zetten van een nieuw product, wilde ik de snelheid erin houden”, legt Teun uit. Moet je voor het bedenken van de innovatie juist out of the box denken, voor het uitrollen vindt hij de betrokkenheid van branche-experts heel belangrijk. “Bundel de krachten met bestaande partijen.” Mede daarom heeft hij meegedaan aan de Gouden Noot. Hij wilde de meningen van de experts uit de branche horen. Ook Dampack International zoekt samenwerking, in dit geval met een Belgische supermarktketen die als launching customer gaat optreden. Over samenwerking met andere producenten lopen al diverse onderhandelingen. Het marktvolume is immers zo groot, denkt Theo Klabbers, dat een bedrijf alleen dat nooit aankan. Eens te meer een bewijs dat innoveren loont voor de BV Nederland.
Nominaties Gouden Noot
De overige zeven finalisten van de Gouden Noot zijn:
- Next generation food can – nieuwe blikverpakking voor de voedingsindustrie die 43% dunnere wanddikte kent en 15 procent materiaal bespaart.
Ingezonden door Ardagh Group - Multipack krat – een krat met een bewegend vakwerk voor zowel presentatie in de winkel als retourzendingen van retourflessen.
Ingezonden door Schoeller Allibert - Locked4Kids – hersluitbaar kartonnen doosje dat voorkomt dat kinderen bijvoorbeeld toegang krijgen tot de medicijnen in de doos.
Ingezonden door Ecobliss - Mr Proper sustainabale pack with autostop dosing cap – deze verpakking levert automatisch de juiste dosering. Overconsumptie wordt vermeden.
Ingezonden door Procter & Gamble - Tenderpack – deze verpakkingsinnovatie maakt voedsel langer houdbaar en voorkomt dus verspilling door voedselbederf.
Ingezonden door Ultrapack en Naber Plastics - Spring Latch verfblik – de nieuwe bandsluitring met aanpassingen in het deksel, maken automatisch sluiten van verfblikken mogelijk zonder dure investeringen in sluitapparatuur.
Ingezonden door Ardagh Group en Plato product consultants - Bluebag – deze papieren draagtas is aan weerszijden geplakt in plaats van in de bodem. Vergeleken met de traditionele papieren draagtas neemt de Bluebag de helft van de vervoers- en opslagruimte in beslag.
Ingezonden door Moonen Packaging
Kijk voor meer informatie op www.nvc.nl.