Tata Steel Nederland neemt een nieuwe blikjesmachine in gebruik op haar R&D-afdeling. De machine werkt volgens een innovatief ‘droog’ proces om voedselblikken te maken zoals we die in de supermarkt vinden. De machine is sneller dan haar voorgangers en wordt ingezet om de nieuwste technologieën in verpakkingsstaal verder te ontwikkelen.
In blikjeslijnen worden blikjes gevormd door eerst ‘cupjes’ van staal te persen waarvan de zijkant wordt uitgerekt. Door de wrijving worden in het traditionele proces de machines en blikjes heet, waardoor koelwater nodig is, wat vervolgens van de blikjes afgespoeld moet worden. Al met al is dat een proces dat veel water en energie kost. De nieuwe blikjeslijn heeft dat niet nodig. Dankzij het innovatieve Protact-staal en geavanceerde interne koeling van de gereedschappen in de machine, kunnen de blikjes in een droog proces gevormd worden. Doordat er geen emulsiewater meer nodig is, hoeven klanten minder te investeren in een productielijn als deze en is het proces duurzamer.
Het Protact-staal is voorzien van een polymeer-laagje, waardoor er minder wrijving met de gereedschappen optreedt. “Het polymeer-laagje zorgt er ook voor dat het blik voldoet aan alle voedselveiligheidseisen van de toekomst”, zegt Hans van der Weijde, directeur R&D bij Tata Steel Nederland. “Er is geen laklaag meer nodig op het staal. Hoewel dit nu nog voldoet aan alle eisen, zien we dat regelgeving wegbeweegt van dit soort chemische componenten. Bij blikken die gelakt worden wordt bovendien meestal tin gebruikt. Protact maakt de productielijn korter en schoner.”
De nieuwe lijn kan tot wel 400 blikjes per minuut maken, 25% meer dan de industriestandaard van 320 blikjes per minuut. De lijn bij Tata Steel Nederland fungeert dan ook als ‘proof of concept’. Klanten kunnen hier de droge technologie in combinatie met het Protact-staal in de praktijk zien, op industriële snelheden. “Die samenwerking met de klant is belangrijk”, zegt Joris Essing, marketingmanager verpakkingsstaal bij Tata Steel Nederland. “Wij hebben de kennis van het droge proces hier, maar de klant moet het zelf op de eigen productielocatie verder in praktijk brengen. Daarin werken we nauw samen, zodat de klant goed met ons staal aan de slag kan.”
Dat het samenwerken kan leiden tot mooie resultaten bleek al eerder in de verpakkingsmarkt. Als voorbeeld noemt Essing de samenwerking met Grupo Calvo, wat leidde tot een innovatief Protact-visblikje. Dankzij de polymeerlaag die Tata Steel aanbrengt op het verpakkingsstaal is er minder olie nodig om de tonijn vers te houden en uit de verpakking te laten glijden. Bovendien is de verpakking lichter, vanwege het lagere materiaal gebruik wat leidt tot efficiëntie in transport ervan.
Naast de vele voordelen van stalen voedselverpakkingen zoals lange houdbaarheid (zelfs buiten de koelkast) en dus minder voedselverspilling zijn stalen blikken niet alleen goed recyclebaar maar ook relatief gemakkelijk en goedkoop te scheiden van ander afval door de magnetische eigenschappen. In Nederland zijn stalen verpakkingen, van bijvoorbeeld bonen, maïs en vis, dan ook de ‘recyclekampioen’. Meer dan 95% van het verpakkingsstaal, denk hierbij aan voedselblikken, spuitbussen en verfblikken, dat wij met ons allen in Nederland gebruiken, wordt gerecycled tot nieuw staal. Blik is dan ook het meest gerecyclede verpakkingsmateriaal.