Het lijkt een bekend verhaal: houten verpakkingen die de grens over gaan, moeten behandeld zijn conform de mondiale standaard ISPM 15 van de International Plant Protection Convention (IPPC) en moeten voorzien zijn van een IPPC-merkteken. Dat voorkomt dat schadelijke organismen meeliften op pallets, kisten of stuwhout. Toch gaat SMHV, dat in Nederland ISPM 15 op verzoek van de overheid uitvoert, de voorlichting opvoeren. “We richten ons vooral op afnemers”, aldus secretaris René de Gruijter.
Jaarlijkse bijeenkomst SMHV
Tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van SMHV werd de noodzaak om voorlichting over de fytosanitaire maatregelen en de keuze voor een geregistreerde leverancier op te voeren, nog eens overduidelijk. Karin Visser van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit, dat de controles op geïmporteerd hout uitvoert, wees op recente onderscheppingen van zendingen met verschillende merktekens van eenzelfde Chinees bedrijf en zendingen elektronica uit China waarin diverse insecten werden aangetroffen. Andersom werd ook het voorbeeld van een Nederlandse teler aangehaald die zijn partij zag worden tegengehouden aan de grens van de Verenigde Staten. Reden: het merkteken was niet goed op de verpakkingen aangebracht.
Makkelijker boetes uitdelen
“Ook in ons land gaat het soms mis”, zegt René de Gruijter. “Vooral als een afnemer zakendoet met een niet bij SMHV geregistreerde onderneming. Een niet-geregistreerde onderneming kent de spelregels van SMHV niet en kan deze dus ook niet naleven. Bovendien staan niet-geregistreerde ondernemingen niet onder toezicht en worden ook niet gecontroleerd.” Daarnaast komen soms ook misstanden voor zoals misbruik van het merkteken en valsheid in geschriften. Karin Visser wijst erop dat de overheid aan het eind van het jaar gelukkig meer slagkracht krijgt om hiertegen te kunnen optreden. “De nieuwe Plantgezondheidsverordening heeft een rechtstreekse werking in lidstaten. Daardoor wordt het straks makkelijker om boetes uit te delen en beschikken we over meer handhavingsmiddelen.”
Driestappenplan
Zendingen die niet aan de eisen van ISPM 15 voldoen kunnen aan de grens worden tegengehouden, teruggestuurd of zelfs vernietigd. Zelfs kleine afwijkingen kunnen exporteurs op hoge kosten jagen. Om afnemers te helpen de juiste keuze te maken, introduceerde SMHV een aantal jaar geleden een driestappenplan. “Onze boodschap aan afnemers: doe zaken met een geregistreerde onderneming, verifieer de factuur en controleer het IPPC-merkteken. Zo eenvoudig is het”, aldus René de Gruijter.
Jaar van de plantgezondheid
Schadelijke organismen als het dennenhoutaaltje zijn berucht. In Portugal en een oostelijk deel van Spanje heeft dit bossen aangetast. Dit geeft aan hoe belangrijk het is om met elkaar te zorgen voor een goede uitvoering van ISPM 15. “2020 is het internationale jaar van de plantgezondheid”, zegt Mennie Gerritsen van het ministerie van LNV tijdens de bijeenkomst. “Dat is niet voor niets. Het onderschrijft nog maar eens hoe belangrijk het is om onze bossen, onze oogst en teelt te beschermen tegen schadelijke organismen. Door schadelijke ziektes kan wel 30% van de oogst mislukken. In een tijd dat we met elkaar moeten werken aan voedselzekerheid, zijn dat scenario's waar je liever niet aan
denkt.”
Meer voorlichting
In 2019 voert SMHV de voorlichting en promotie waarmee het afgelopen jaar is gestart verder op. “We richten ons vooral op de afnemers. In onze voorlichting zoomen we in op de gevolgen als je niet aan de eisen voldoet. Via artikelen en een collagefilm willen we de zichtbaarheid vergroten.” Eerder verscheen al een animatiefilm die laat zien hoe houten verpakkingen en stuwhout probleemloos wereldwijd kunnen worden getransporteerd. Bij SMHV zijn 199 bedrijven geregistreerd, voornamelijk handelaren en producenten van houten verpakkingen. 183 landen werken volgens de IPPC-richtlijnen.
