Of vis uit de supermarkt nog vers is, zie je niet aan de buitenkant. Als je het folie van de verpakking haalt is meteen duidelijk of de vis vers is of niet, maar dan ligt hij al in de keuken. Promovenda Jenneke Heising werkt aan verpakkingen met een ingebouwde neus die je smartphone al in de winkel vertelt hoe vers de vis is. Vis is een ingewikkeld product voor supermarkten. Weinig voedingsmiddelen zijn zo variabel als vis. Zelfs vissen die met dezelfde kotter aan land zijn gebracht, kunnen een heel verschillende houdbaarheid hebben. De watertemperatuur, het geslacht van de vis, en het soort voedsel dat de vis recent heeft gegeten, hebben bijvoorbeeld invloed op de snelheid waarmee het vlees bederft.
Drie manieren om versheid te meten
Jenneke Heising publiceerde in The Journal of Food Engineering onderzoek naar drie manieren om in een verpakking te meten hoe vers de vis is. De drie hebben gemeen dat ze gebaseerd zijn op metingen door een sensor in de visverpakking. Als de vis bederft komen er verschillende stoffen in de lucht in de verpakking, die vervolgens oplossen in het water van de sensor. Heising onderzocht de bruikbaarheid van sensoren die de zuurgraad, de geleiding, of het ammoniak meten. De ammoniak sensor lijkt niet erg bruikbaar, omdat die stof pas vrijkomt als de vis al bijna bedorven is. De zuurgraad is een onbetrouwbare graadmeter omdat de temperatuur een te grote invloed lijkt te hebben op de uitslag ervan. Maar de geleidbaarheid heeft perspectief, zegt Heising.
Geleidbaarheid zegt iets over de versheid
Verschillende stoffen die de vis afscheidt zorgen ervoor dat water elektriciteit beter geleidt. Heising onderzocht voor verschillende temperaturen of de uitslag van de meter iets zegt over de versheid van de vis. “We zien al heel snel effect, dat is wat we willen. Het lijkt er dus op dat we een goede manier gevonden hebben. Om dat definitief vast te stellen willen we nog wel beter weten welke stoffen voor dat effect zorgen. Daar doen we nu verder onderzoek naar.”
Chip in verpakking met vis
Uiteindelijk moet dat onderzoek leiden tot een klein chipje dat meeverpakt wordt met vis en aangeeft hoe lang het product nog houdbaar is. “Ik zou denken aan een klein gelletje met een chip die af te lezen is met RFID.” Daarmee kunnen supermarkten en andere marktpartijen zonder de verpakking te openen de versheid van de vis beoordelen. “En als consument zou je de chip ook kunnen uitlezen met je smartphone.” Zo kom je thuis niet voor nare verrassingen te staan.
Kijk voor meer informatie op www.wageningenur.nl.