Nederland produceerde in 2021 zo'n 9.937.000 ton afval, wat neerkomt op 571 kilogram per persoon. Eind november dit jaar kondigde de Europese Commissie nieuwe wetgeving aan die de verpakkingsafvalberg in 2040 met ruim één derde moet verkleinen ten opzichte van 2018. Dit zou betekenen dat producenten de komende jaren stappen moeten zetten op het gebied van verpakkingsmateriaal door over te stappen op duurzame materialen, te recyclen en te hergebruiken. Jouri Schoemaker, CEO van verpakkingsvrije online supermarkt Pieter Pot, is blij met de strengere regelgeving, maar ziet ook uitdagingen.
“In de verpakkingsindustrie schuilt een enorme potentie om milieu-impact te verkleinen, maar een circulair verpakkingsproces is nu eenmaal lastiger en duurder dan een lineaire. De schaal van adoptie is daarom heel belangrijk: als zo'n 25.000 huishoudens maandelijks verpakkingsvrij boodschappen doen, bewijst dit het model en zal dit tot een grote transitie leiden. We moeten verpakkingsvrij of herbruikbare verpakkingen makkelijker maken voor de consument.” Toch vindt Schoemaker niet alle gestelde doelstellingen ambitieus genoeg. De circulaire transitie moet én kan volgens hem sneller. De dit jaar in totaal ruim drie miljoen bespaarde Pieter verpakkingen en een verdubbeling van het klantenbestand van vijftig- naar honderdduizend, dienen als bewijs. “We hebben elkaar hard nodig om het verschil te maken. Samen met onze klanten laten we zien dat een circulair verpakkingssysteem wel degelijk kan werken.”
Niet alleen onder consumenten groeit de vraag naar verpakkingsvrije alternatieven; ook grote leveranciers zoeken duurzamere oplossing en zijn welwillig hun keten aan te passen aan het systeem van Pieter Pot. Zo hebben de producenten van Heinz, De Ruijter, Brinta en Autodrop dit jaar hun keten naar (herbruikbare) bulkverpakkingen aangepast en zijn pilots met andere grote merken in volle gang. Deze samenwerkingen laten zien dat de wil vanuit retailers en producenten er is, en dat een verpakkingsvrije of circulaire industrie in lijn met de regels van de Europese Commissie langzaam maar zeker op gang komt. De grootste uitdaging zit hem in een gestroomlijnde uitvoering, die alleen gezamenlijk gerealiseerd kan worden.
Schoemaker: “Het wordt voor alle stakeholders een stuk makkelijker als overal wordt gewerkt met herbruikbare verpakkingen met een standaard statiegeldregeling en deze ook overal ingeleverd kunnen worden. Alleen dan wordt de uitzondering de regel. Eén oplossingsrichting is de bezorging en retour van statiegeldverpakkingen aan huis, zodat de consument niet hoeft te sjouwen met potten en bakjes én men overal in Nederland en België gebruik kan maken van deze dienst, zonder afhankelijk te zijn van een fysieke verpakkingsvrije winkel in de buurt.”
Pieter Pot heeft als doelstelling komend jaar de supermarktketen definitief te veranderen door te bewijzen dat een circulair verpakking model financieel gezond kan zijn en omarmd wordt door zowel consumenten, retailers als producenten. Pieter Pot zal in 2023 twee keer zoveel verpakkingen te besparen, waarmee ze uitkomen op tien miljoen bespaarde verpakkingen vanaf de oprichting. Dit willen ze onder andere realiseren door als eerste verpakkingsvrije online supermarkt ook gekoelde producten in een circulaire verpakking te kunnen bieden.
