In Nederland is 90% meer kunststof te hergebruiken, tegen 35% lagere kosten. Dat concluderen deskundigen van TI Food and Nutrition en Wageningen UR Food & Biobased Research na vier jaar onderzoek. Welke aanpak van kunststof afval is nu het meest effectief? Bronscheiding, nascheiding, statiegeld of combinaties daarvan? Daarover verschillen de meningen. Het systeem voor inzamelen en hergebruik is complex en onoverzichtelijk en er zijn nogal wat materialen in omloop.
Het onderzoek Post-consumer plastic packaging recycling van TI Food and Nutrition en Wageningen UR Food & Biobased Research heeft de kosten en de technologische en logistieke aspecten gedetailleerd in kaart gebracht en laten zien waar verbeteringen mogelijk zijn.
Verschillende scenario's
De onderzoekers maakten voor vijf mogelijke situaties (scenario’s) een inschatting van de milieu-impact en kosten van hergebruik. Deze vergeleken zij met de situatie in 2010 en met een controlescenario voor 2013 dat uitging van alleen een statiegeldsysteem.
“Ons onderzoek bevestigt dat hergebruik van kunststof verpakkingsafval in alle scenario’s milieuvoordelen heeft. De milieuwinst verschilt per scenario”, vertelt Ulphard Thoden van Velzen, projectleider bij TI Food and Nutrition. “Het precieze effect van hergebruik hangt niet alleen af van hoe de inzamelsystemen functioneren, maar vooral ook van welke grondstoffen worden vervangen.”
Milieuvoordelen versus kosten
In de Wageningse scenariostudies pakte een combinatie van bron- en nascheiding en statiegeld duurder uit dan een situatie met alleen bron- en nascheiding. De systemen voor bron- en nascheiding zijn de afgelopen jaren zo sterk verbeterd dat het efficiënter is om het statiegeldsysteem hiermee samen te voegen.
Integratie van het statiegeldsysteem in de bron- en nascheiding levert een kostenreductie van ongeveer € 25 miljoen op. “De hoeveelheid hergebruikt kunststof, en daarmee de milieuwinst, kan hierbij gelijk blijven, mits het gescheiden inzamelen wordt geïntensiveerd”, concludeert Thoden van Velzen.
Meer hergebruik, minder kosten
Behalve de kosten en milieuvoordelen van verschillende scenario’s onderzochten de Wageningse deskundigen ook de mogelijkheden voor optimalisatie van de totale keten. “We hebben berekend dat via ketenoptimalisatie maar liefst 90% meer materiaal kan worden hergebruikt, tegen 35% lagere kosten”, benadrukt Thoden van Velzen.
Er werd in 2010 60 kton afval van kunststof consumentenverpakkingen hergebruikt. Die hoeveelheid kan volgens de onderzoekers omhoog naar 110-115 kton. In 2012 is al bijna 80 kton hergebruikt. Een manier is ervoor te zorgen dat consumenten hun kunststofafval beter scheiden. Het onderzoek toont aan dat zowel bron- als nascheiding effectief zijn.
Minder zwarte verpakkingen
Voedingsmiddelenfabrikanten kunnen op hun beurt een verbeterslag doorvoeren via herontwerp van verpakkingen. “Denk vooral aan het vervangen van zwarte verpakkingen door lichter gekleurde verpakkingen.”
Volgens Thoden van Velzen is het tijd voor een denkomslag bij partners door de hele keten: niet alleen verpakkingsfabrikanten en fabrikanten van verpakte food en non-food producten, maar ook retailers, overheden, afvalverwerkers en kunststofhergebruikers. “We moeten streven naar een efficiënter systeem, niet naar het terughalen van de laatste lege verpakking.”
Kijk voor meer informatie op www.tifn.nl.
Bron: VMT (www.vmt.nl)