Plastic afval in zee (plastic soep) is een internationaal probleem. Daarom wil de Europese Unie (EU) wegwerpplastic verminderen en meer plastic inzamelen en recyclen. Hier is een richtlijn voor gemaakt: de Europese Single Used Plastic richtlijn (SUP-richtlijn).
Deze richtlijn gaat over de 10 plastic producten die het meest worden gevonden op de Europese stranden. De maatregelen in deze richtlijn gelden voor alle EU-lidstaten, dus ook voor Nederland. De richtlijn moet in juli 2021 zijn ingevoerd in de regelgeving van alle EU-lidstaten.
De Europese Commissie heeft de SUP-richtlijn opgesteld om wegwerpplastic in zee tegen te gaan. De onderhandelingen over deze richtlijn tussen de Europese milieuministers en het Europees parlement zijn afgerond. Dat betekent dat alle EU-lidstaten deze richtlijn moeten opnemen in hun wetgeving. Ook Nederland. Nederland werkt de wetgeving uit in een Algemene maatregel van bestuur (AMvB). In mei 2020 kan iedereen reageren op de concept AMvB via een internetconsultatie. De nieuwe wetgeving gaat in op 3 juli 2021.
De hoeveelheid wegwerpplastic in zeeën neemt jaarlijks toe. Plastic soep is een groot milieuprobleem. Plastic bevat vaak giftige stoffen en wordt niet in de natuur afgebroken zoals bijvoorbeeld papier. Veel dieren eten per ongeluk de plastic resten, bijvoorbeeld zeeschildpadden, zeehonden, verschillende soorten vissen en schaaldieren. De dieren kunnen hier ziek van worden. Ook komen de plastic resten terug in de voedselketen. Europa wil dit tegengaan en daarom is de SUP-richtlijn opgesteld.
De belangrijkste maatregelen uit de SUP-richtlijn zijn:
- Vanaf 2021 moeten lidstaten zorgen voor minder gebruik van plastic on-the-go verpakkingen (zoals drinkbekers en voedselcontainers);
- Vanaf 2021 komt er een verbod op bepaalde plastic wegwerpproducten. Bijvoorbeeld plastic bordjes, plastic bestek, plastic roerstaafjes en rietjes;
- Vanaf 2024 moeten doppen en deksels vastzitten aan plastic flessen en drankverpakkingen. Zo worden ze automatisch ingeleverd voor recycling;
- Vanaf 2025 moeten PET-flessen voor minstens 25% uit gerecyclede kunststoffen bestaan. In 2030 moet dit minstens 30% zijn;
- Vanaf 2021 komt er een voorschrift op hygiëneproducten (zoals vochtige doekjes, tampons en maandverband), tabaksproducten en drinkbekers. Hierop staat bij welk afval dit hoort (hoe af te danken). Ook staat er informatie op over de kunststoffen in het product en welk gevolg dit heeft op het milieu;
- Producenten worden verantwoordelijk voor (zwerf)afval van een aantal van hun producten. Dit gaat over o.a. drank- en voedselverpakkingen, drinkbekers, lichte plastic tassen, vochtige doekjes, tabaksproducten (met filters), ballonnen en vistuig. Producenten moeten onder meer zorgen voor de inzameling, het vervoer en de verwerking van die plastic producten. En voor bewustwording van de consument;
- In 2025 moet minimaal 77% van alle plastic drinkflessen tot 3 liter worden ingezameld. In 2029 moet dit minimaal 90% zijn;
- De overheid gaat consumenten informatie geven over herbruikbare alternatieven voor deze plastic producten. En over mogelijkheden voor goed afvalbeheer (hoe afval af te danken). Ook krijgen consumenten informatie over het gevolg van dit plastic afval op het milieu.
