De overheid heeft zichzelf als doel gesteld om in 2050 een 100% circulaire economie te hebben. Dit valt binnen de wereldwijd groeiende focus voor een meer duurzame economie. Waar economische groei vroeger als voornaamste drijver van welvaart werd gezien, wordt het belang van een goed milieu hiervoor steeds meer onderkent.
Uit onderzoek blijkt dat de wereld nu voor slechts 9% circulair is. En zonder acties zal de mate van circulariteit, door trends aan de vraagkant van de economie, dalen. Allereerst zal economische groei de consumptie per persoon verhogen. Daarbij leidt meer materiële welvaart gewoonlijk ook tot een minder duurzaam consumptiepatroon, omdat we dan bijvoorbeeld meer vlees gaan eten en vaker met het vliegtuig reizen. Ten slotte zorgt de groeiende vraag naar gemaksproducten en -diensten (zoals kant-en-klaar maaltijden en e-commerce) ervoor dat het gebruik van verpakkingsmaterialen toeneemt.
Bovengenoemde trends beschrijven de spanning tussen meer economische groei en meer circulariteit. De winning en verwerking van grondstoffen veroorzaken een groot deel van de wereldwijde milieuschade. Een meer circulaire economie is nodig om de milieuschade die gepaard gaat met economische activiteiten te verlagen. De circulaire economie is daarmee een middel om ons leefmilieu te verbeteren, geen doel op zich. Met het beperken van milieuschade kan een meer circulaire economie helpen de welvaart nu en voor toekomstige generaties te verhogen.
Als het makkelijk zou zijn, zouden we nu al veel meer circulair zijn. Er zijn echter obstakels die groei van de circulaire economie tegenwerken. Een hiervan is dat negatieve externaliteiten (milieuschade) van het gebruik van grondstoffen onvoldoende zijn beprijsd. Als gevolg heeft de circulaire economie hogere kosten. Het kost ook meer tijd om uit te zoeken hoe het nu eigenlijk ‘werkt’. Om de transitie naar een meer circulaire economie te realiseren, is daarom beleid nodig (o.a. het inprijzen van negatieve externaliteiten).
