OPINIE Ik schreef het eerder al eens: we kunnen en willen niet zonder verpakkingen. Toch zijn er altijd weer allerlei onrust stokende en stemming makende organisaties die de consument indoctrineren dat verpakkingen slecht zouden zijn en dat we best zonder zouden kunnen. Zo ook de milieuactivisten Greenpeace die de consument opriepen om maar vooral foto's op social media te posten waarop ‘onnodig' verpakte producten zouden staan.
“Bedrijven en retailers verpakken alles in plastic en dit plastic komt uiteindelijk in onze oceanen terecht. Wat nog erger is, is dat 90% van het plastic niet wordt gerecycled”, wordt er vrij vertaald en ten onrechte beweerd op de website van Greenpeace. Saillaint detail: hetzelfde Greenpeace dat volgens mij ooit – minstens net zo onzinnig – stelde dat groenten en fruit ongezond zouden zijn.
Dus laat me deze geïndoctrineerde perceptie maar weer eens nuanceren en geloof me: we kunnen en willen niet zonder verpakkingen. En ik ben gelukkig niet de enige die er zo over denkt. “Door producten te verpakken wordt de verspilling van voedsel serieus gereduceerd. Verpakkingen spelen dus een heel belangrijke rol in de reductie van voedselverspilling”, doceert professor Frank Devlieghere in een interessant online college van de Universiteit van Vlaanderen.
Hij krijgt bijval uit tal van andere onderzoeken, waaronder dat van Susan Hansen van Rabobank. “Als je voedselverspilling wilt tegengaan, ontkom je er niet aan om meer te verpakken. Een onverpakte tomaat heeft een levensduur van ongeveer een week, terwijl diezelfde tomaat in een plastic verpakking twee weken houdbaar is. Ingeblikte tomatensoep kan zelf jaren worden bewaard”, zo stond enige tijd geleden al te lezen in een uitgebreid en onderbouwd artikel op de website van Duurzaam Bedrijfsleven.
In dat artikel is er volgens Susan Hansen sprake van een opvallende paradox: aan de ene kant zijn mensen negatiever over plastic verpakkingen, terwijl tegelijkertijd het gebruik ervan groeit. Frank Devlieghere wees in zijn college ook nadrukkelijk op de verantwoordelijkheid van de consument. “Iedere consument smijt jaarlijks 136 kilogram voedsel weg”, haalde hij uit op basis van cijfers van onder andere OVAM en Fostplus. “Bovendien maakt de verpakking bij bijvoorbeeld vleeswaren slechts 5% uit van de totale milieu-impact.”
Volgens onderzoekster Susan Hansen van Rabobank zijn bedrijven bovendien wel degelijk op zoek naar nieuwe, duurzame materialen en zijn er vooral op het gebied van duurzamer plastic veel ontwikkelingen gaande. “Mensen vinden duurzaam plastic wel belangrijk, maar willen er niet meer voor betalen”, stelde ze in eerdergenoemd artikel over het onmisbaar zijn van voedselverpakkingen.
En natuurlijk komt er steeds meer aanbod van en vraag naar duurzamere, dunnere, lichtere, herbruikbare, recyclebare en afbreekbare verpakkingen. Zo hebben toonaangevende bedrijven als Unilever, Coca-Cola, Mars en Pepsico op het World Economic Forum 2018, dat onlangs in het Zwitserse Davos is gehouden, zich gecommitteerd om uiterlijk in 2025 voor 100% te zijn overgestapt op herbruikbare, recyclebare en composteerbare plastics.
Maar verpakkingen zijn sowieso nodig en nuttig: zo verlengen ze niet alleen de houdbaarheid en gaan ze hierdoor voedselverspilling tegen, maar ook leveren ze een bijdrage aan voedselveiligheid, zijn ze een uitgelezen marketinginstrument en ga zo maar door. Dus zullen we nooit zonder kunnen of naar aan waarheid grenzende waarschijnlijkheid in ieder geval nooit willen. Een wereld zonder verpakkingen zou er namelijk – op z’n zachtst gezegd – niet al te smakelijk uit zien, zo illustreerde de Franse vereniging voor plastic en flexibele verpakkingen Elipso eerder al in een doeltreffend filmpje.
Verpakkingen zullen dus nooit verdwijnen. Maar de discussie over dit onderwerp waarschijnlijk en helaas net zo min. De perceptie van consumenten wereldwijd dat verpakkingen ‘slecht' zijn, blijft helaas – nog altijd en natuurlijk volledig ten onrechte – gevoed door onrust stokende en stemming makende organisaties als Greenpeace.
Lody van Berkel | Pack Online
